INYIGISHO KU MUNSI MUKURU KILIZIYA Y’I LATERANO YEGURIWEHO IMANA (9 Ugushyingo)

Bavandimwe Kristu Yezu akuzwe, Uyu munsi turi hamwe na Kiliziya yose mu byishimo twizihiza Umunsi Mukuru Kiliziya y’i Laterano yeguriweho Imana. Ni umunsi wizihizwa buri mwaka taliki ya 9 Ugushyingo. Ni umunsi mukuru ku rwego rwa Kiliziya yose, kuko Ingoro ya Laterano ari “Mama/Umubyeyi wa za Kiliziya zose” (Omnium Urbis et Orbis Ecclesiarum Mater et Caput) , akaba ari yo Ngoro ya mbere ya Kiliziya yubatswe nyuma y’ibihe by’akaga n’itotezwa ry’abakristu, ikaba kandi Intebe y’Umushumba wa Roma/Papa. Ni yo mpamvu tuyita “Nyina wa za Kiliziya zose”.

Umugisha wayo ntabwo yawakiriye yonyine, wahawe kiliziya yose. Kuko yo ubwayo, yabonwaga cyangwa se ibonwa nk’ikimenyetso cya Kiliziya, kuko Kiliziya si ebyiri, Kiliziya ni imwe, kubera ko umubiri wa Kristu ari umwe. Abemera twese Yezu Kristu, twibumbiye muri Kiliziya imwe; twibumbiye mu mubiri umwe.

Umugisha rero wahawe iyo Kiliziya, wahawe na kiliziya yose, uhabwa na buri muntu wese wiyumvamo ko yunze ubumwe na Yezu Kristu. Ni yo mpamvu mu guhimbaza; mu kwibuka umugisha iyo Kiliziya yahawe, duhimbaza n’indi migisha yose yahawe kiliziya zose muri ubwo buryo, ariko cyanecyane umugisha buri wese ahabwa, kubera ko yiyumvamo ko ari ingoro; Ingoro ya Kristu nk’uko Pawulo Mutagatifu abitubwira.

1. Impamvu duhimbaza umunsi w’ingoro:

Bavandimwe, mu guhimbaza uyu munsi twibuka ko Ingoro y’Imana atari inyubako gusa, ahubwo ni ikimenyetso gifatika cy’uko Imana iba rwagati mu muryango wayo. Iyo duhimbaza Ugutagatifuzwa kw’Ingoro, duhimbaza ko Imana yatuye mu bantu bayo mu mateka atandukanye yagiye asimburana kugeza n’ubu. Tukibuka Kiliziya nk’umuryango w’Imana ugenda uherekeza muntu muria yo mateka atandukanye, kandi tukibuka ko natwe ubwacu abagize uwo muryango mugari ko turi ingoro nzima z’Imana (1 Kor 3,16). Turi ingingo z’umubiri umwe ariwo Kristu zigenda zuhirwa ubuzima bumukomakaho, bugatemba nka ya mazi atanga ubugingo aho anyuze twumvise mu isomo rya mbere.

Muri iryo isomo , Umuhanuzi Ezekiyeli arabonekerwa akerekwa amazi y’ubugingo yasohokaga mu Ngoro. Mu by’ukuri tugomba kumva mbere na mbere ko Ingoro y’Imana Ishobora byose mu bantu ari Yezu Kristu ubwe. Bityo uwo Yezu Kristu abunze ubumwe na We, bakaba nyine urugingo rw’iyo Ngoro cyangwa se niba twavuga tuti nk’itafari ryayo, cyangwa ibuye se rizima, nk’uko Pawulo Intumwa abitubwira.

Muri iyo Ngoro rero byanze bikunze, hasohokamo imbaraga zitanga ubugingo. Kiliziya aho yubatse, umukristu aho atuye, umukristu abo abana na bo, ababera ikimenyetso kibaha ubuzima. Iriya Ngoro mu isomo rya mbere ibyo bayivugaho: ikimenyetso cy’ubuzima. Kandi koko, ni ko bigenda. Niba koko uri umukristu, uzabera abandi intandaro yo kwinjira muri Kristu. Abari babi bazahinduka beza, kuko mwahuye ukabereka indi nzira, ukabereka ubuzima bwa Yezu Kristu.

2. Yezu atwigisha agaciro k’Ingoro y’Imana

Mu Ivanjili twumvise (Yoh 2,13-22) itwereka Yezu yinjira mu Ngoro maze akahavana abacuruzi. Kuki yabikoze? Kuko Ingoro y’Imana bayihinduye ahantu h’ubucuruzi aho kuba aho guhurira n’Imana, aho gusengera. Aravuga ati:“ Inzu ya Data mwiyigira inzu y’ubucuruzi.”

Bavandimwe mu gukora ibi, aha Yezu atwibutsa ko Ingoro ari ahantu ho gusenga, h’ubushuti n’Imana no kwinjira mu butagatifu. Ni ahantu ho kuganirira n’Imana bikorewe mu kwemera nkuko Gatigisimu ya Kiliziya ibitwibutsa.

Bityo nta kintu kindi na kimwe cy’inyungu za muntu kigomba kuhasimbuza Imana ngo usange harabaye ahantu h’ubukerarugendo nkuko hamwe bimeze cyangwa ho gucururiza ku buryo butandukanye nkuko hari aho usanga ariuko biri. Ibi Nyagasani ahora abitwibutsa kugira ngo ntiduhweme kubyitaho.

Umwanditsi Yohani yakomeje atubwira ko Yezu akoze kiriya gikorwa cyo gusuka hanze abangizaga ingoro y’Imana, Abigishwa bahise bibuka Ijambo rya Zaburi: “Ishyaka/umwete mfitiye Ingoro yawe riramparanya/ ntirituma ngoheka.” (Zab 69,10).

Bvandimwe, natwe uyu munsi Yezu araduhamagara kongera kumva umwete n’urukundo rwo gusenga no kubaha Ingoro y’Imana, hamwe hirya no hino umuryango w’Imana ukoranira usenga.

3. Ingoro ya Kristu nshya

Nkuko twabyumvise mu Ivanjili, Yezu arasubiza abamunengaga ibyo yari akoze agira ati: “Nimusenye iyi Ngoro y’Imana, mu minsi itatu nzaba nongeye kuyubaka.”

Abo yabwiye bamwumvise mu buryo busanzwe bw’umubiri, ariko Yezu yavugaga ku buryo bwa roho ibintu bikomeye yerekeza ku Mubiri we yari agiye gutamba, agapfa, agahambwa hanyuma akazuka nyuma y’iminsi itatu nkuko byari byaranditse. Ngo icyo gihe ntacyo abamwumvise biyumviyemo, ari nyuma y’izuka, abigishwa be bamenye ko yavugaga ko We ubwe ari Ingoro nshya. Kuva Mesiya/ Yezu  Kristu azutse, ahantu Imana ihura n’abantu si hagati mu nkuko runaka zubatse ku buryo ubu n’ubu gusa nubwo hafite agaciro kaho, ahubwo ni Kristu ubwe, ku bwe, hamwe na We no muri We .

Bityo rero Ingoro ya mbere ni Kristo ubwe we gitambo kizima cyatuwe rimwe rizima kikaronkera isi yose umukiro. Ingoro ya kabiri ni Kiliziya yo mubiri n’umugeni wa Kristu hanyuma Ingoro ya gatatu ni umutima wa buri mukristu wemera kandi akagira amizero ye muri Kristu yunze ubumwe n’abemera bose muri Kiliziya.

4. Umunsi wa Laterano utwigisha ibi bikurikira:

Bavandimwe, Uyu munsi utwibutsa ibintu bitatu by’ingenzi:

a) Kubaha Ingoro y’Imana n’Amasakaramentu duhabwa muri Kiliziya: burya aho dukoranira dusenga ni aho kubahwa kuko ari ahantu hatagifu. Umukristu wese usura ingoro y’Imana agomba kuhafata nk’ahatagatifu kandi akahinjira mu myifatire ikwiye, akahavugiye ibikwiye n’umutima utuje kandi ikereye gusabana n’Imana.

b) Gukunda Kiliziya no kuyifasha kubungabunga ubutagatifu bwayo

Ingoro ya Laterano isanzwe yitirwa “Nyina/ umubyeyi wa za Kiliziya zose”. Natwe dusabwe gukunda Kiliziya n’imbaraga zacu, kuyifasha koko ngo irusheho kuba koko ahantu hatagaifu duhurira n’Imana.

c) Kwibuka ko twese turi Ingoro y’Imana

Pawulo abitwibutsa neza aho agira ati:“Muri Ingoro y’Imana kandi Roho w’Imana abarimo.” (1 Kor 3,16). Umubiri wacu ni ingoro ya Roho mutagatifu ; tugomba kuwubaha, kuwurinda icyaha, no kuwugira inturo y’Imana.

Kubw’ibyo rero turasabwa Kugarura ubusabaniramana muri twe, imitima yacu tukihatira kuyirinda icyo cyose cyasimbura Imana muri twe, twemera kubishobozwa na Yezu Kristu kuko tutari kumwe ntacyo twakwishoborera. Turasabwa Kongera umwete mu Misa,guhabwa Amasakaramentu ndetse n’isengesho ridacogora. Ikindi dusabwa ni ukongera urukundo rwo kubaka ubumwe muri Paruwasi zacu cyangwa muri Kominote zacu. Paruwasi cyangwa Kominote iyi n’iyi  ni ingoro y’abantu mbere yo kuba iy’amatafari.

Bavandimwe kuri uyu munsi dusabe Yezu Kristu waje gusukura Ingoro ye, asukure n’imitima yacu, uyihindure ingoro nzima, ifunguriye Imana na bagenzi bacu. Kandi nkuko inyigisho za Kiliziya zibigarukaho dusabirane kumva ko buri muntu ari ikitabashwa cy’Imana, kuko Imana atuye muri we, bityo ntashobore guseswa no gukoreshwa nk’igikoresho cy’inyungu runaka.

Rya Buye ryajugunywe n’abubatsi ribe koko muri twe ibuye ry’izingiro twese twubakiyeho, Nyagasani Yezu Kristu abe rwose Inkingi mwikorezi n’umutima w’Ingoro zacu.

Nyagasani Yezu nabane namwe.